Artikel

Naar aanleiding van een opiniepeiling op mijn facebookpagina ‘Paardenosteopaat Jelle Hoorens’, schrijf ik dit artikel over de 3 meest voorkomende therapieën binnen de complementaire paardengeneeskunde. Ik ben deze opiniepeiling gestart op mijn pagina omdat ik merk dat er toch nog vaak verwarring bestaat over het verschil tussen een paardenosteopaat, -chiropractor, en -fysiotherapeut. Daarom zal ik in dit artikel bij elke therapie wat meer duiding geven over de aard van de klachten die kunnen opgelost worden en de daarbij horende behandelingswijzen.

Iedereen kan het er alvast mee eens zijn dat er een verschil is tussen deze 3 beroepen enerzijds en een dierenarts anderzijds. De dierenarts werkt volgens de klassieke geneeskunde, waarbij klachten veelal opgelost worden d.m.v. medicatie. Dat is uiteraard  in vele gevallen de beste oplossing, want veel pathologieën kunnen nu eenmaal enkel genezen  worden met deze aanpak.

Daarnaast zijn er  heel wat fysieke en mentale klachten die verholpen kunnen worden zonder medicatie, door behandelingstechnieken toe te passen die het lichaam helpen om op eigen kracht te genezen. Deze ‘holistische’ benadering vormt de basis van elk van deze drie beroepen:

1. PAARDENOSTEOPAAT

De paardenosteopaat gaat steeds op zoek naar de oorzaak van het probleem en behandelt de klacht  door middel van manipulaties, spiertechnieken en mobilisaties.

Een klacht kan zich uiten op een totaal andere plaats als waar de oorzaak van die klacht zich bevindt. Een paard dat bijvoorbeeld moeilijkheden heeft met het maken van een  zijwaartse buiging, kan niet alleen een blokkade hebben in één van de halswervels, maar ook in het verdere verloop van de wervelkolom. Een paard met taktfouten bijvoorbeeld heeft vaak een wervelblokkade, maar kan ook een blokkade in het bekken hebben als oorzaak. Dit probleem in het bekken kan dan weer veroorzaakt zijn  door een verkeerde training, maar ook door bijvoorbeeld een gebitsprobleem. Daarom is het als osteopaat belangrijk om zoveel mogelijk informatie te krijgen omtrent eventuele voorgaande letsels en/of doktersbezoeken. Na een behandeling moet een paard steeds enkele dagen of meer rusten zodat het lichaam kan herstellen.

Een osteopaat werkt uitsluitend met zijn/haar handen d.m.v. palpatie (d.w.z. voelen aan het paard) en behandelt op die manier problemen binnen de drie grote lichaamssystemen, namelijk het pariëtale (botten en spieren), het viscerale (organen) en het cranio-sacrale (schedel, wervelkolom, heiligbeen en zenuwstelsel) systeem.

De meest voorkomende klachten die worden behandeld door een osteopaat zijn:

• Prestatiegericht: weigeren voor/weglopen na de sprong, verzet, verminderde aanleuning, impulsverlies, weinig ruggebruik, blokkeren, niet correct wisselen achterhand, moeilijk verruimen verkorten, zijgangen die niet vlot gaan, …
• Gedrag: hoofdschudden, singeldwang, ...
• Fysiek: stijve spieren, verzuring, moeilijker zijwaarts buigen langs een bepaalde kant of in een bepaalde oefening, headshaking, terugkerende maagklachten, …
• Vruchtbaarheidsproblemen bij merries (door blokkade lendenen)

2.    PAARDENCHIROPRACTOR

De chiropractor werkt uitsluitend op de wervelkolom, d.w.z. in het bijzonder bij nek-en rugklachten, en zal soms gebruik maken van andere middelen naast zijn handen. Maar ook hier worden geen geneesmiddelen, inspuitingen, infiltraties of operatieve ingrepen gebruikt.

Een chiropractor is gespecialiseerd in de behandeling van gewrichts-, spier- en aanverwante zenuwaandoeningen, vooral aan de wervelkolom en de omliggende gewrichten. M.a.w., hij/zij werkt voornamelijk in op het zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg en zenuwen).

De paardenosteopaat en paardenchiropractor hebben dus veel raakpunten, maar ook verschillen waarbij het grootste zit in de manier van manipuleren.

De paardenosteopaat werkt ook op de wervelkolom, en hiermee dus ook het zenuwstelsel dat beschermd wordt door de wervelkolom. Door de vele zenuwvertakkingen die ontspringen uit o.a. de wervelkolom, kunnen bijvoorbeeld maag- en spierproblemen opgelost worden. Wanneer een wervel een zenuw knelt die bijvoorbeeld de maag innerveert, dan kan die  geblokkeerde zenuw niet naar behoren werken en dus terugkerende maagproblemen veroorzaken. Een geknelde zenuw die verhinderd wordt om een spier aan te sturen vanuit de hersenen, kan leiden tot spieratrofie (het dunner en minder krachtig worden van spieren).

3. PAARDENFYSIOTHERAPEUT of ook wel kinesist genoemd

De fysiotherapeut stabiliseert, vermindert of herstelt de functiestoornis of de gevolgen daarvan door het toepassen van oefentherapie, massage, elektrotherapie of taping.

In de meeste gevallen zal de fysiotherapeut enkel met de handen werken. De fysio (in de volksmond) werkt vooral in op de spieren en fascia (bindweefsel). Vaak terugkomende wervelblokkades kunnen een oorzaak zijn van te strak gespannen spieren. Een fysiotherapeut kan hierbij verlichting bieden door middel van manuele technieken en zal gelijkaardige technieken gebruiken als de osteopaat om meer souplesse te krijgen in het bewegingsapparaat. Pijnverlichting en spierontspanning zijn in dit beroep de essentie.

Meestal doet men beroep op deze expert voor de revalidatie van een paard na een blessure.  De fysiotherapeut zorgt er dan voor dat de spieren soepel en los blijven wanneer deze terug moeten werken, maar ook dat deze juist zullen gebruikt en aangestuurd worden. De therapie is nuttig  tot wanneer het paard terug in staat is om op een veilige en correcte manier te bewegen en werken.

Klachten die een fysio behandelt op fysiek vlak zijn:
pijn aan de spieren, pezen, banden en gewrichten, zwelling van gewrichten, krachtsvermindering, bewegingsbeperking, stijfheid, problemen met bewegen, vermoeidheidsverschijnselen, …

CONCLUSIE

Er zijn veel klachten die behandeld kunnen worden door alle 3 de experten, maar het is ook erg belangrijk dat je als ruiter/eigenaar op zoek gaat naar dat wat voor jou en je paard het beste  werkt. Het kan ook dat je bijvoorbeeld zowel zal werken met een fysiotherapeut als een osteopaat, of met een chiropractor en een fysiotherapeut.

Als combinatie ruiter-paard is het belangrijk je te omringen met de juiste personen. Beperk dit niet tot enkel de eigenaar van je paard, je trainer en de dierenarts. Bij de winnende combinaties in de topsport vandaag zal je merken dat er een volledig team klaar staat om zowel ruiter als paard te ondersteunen. Vele combinaties stromen pas door naar een hoger niveau of de topsport eens ze de juiste combinatie van experten hebben gevonden waarmee ze samenwerken.

Enkel een goed paard hebben is niet genoeg. Het paard moet zich goed blijven voelen doorheen zijn carrière als atleet. Voorkomen is nog altijd beter dan genezen, en daar kunnen zowel de fysio, de chiropractor als de osteopaat elk hun steentje aan bijdragen.

Zorg er dus voor dat je je omringt met de juiste mensen als je op een efficiënte manier wilt doorstromen tot het volgende niveau. Wees niet bang om verschillende behandelingen en experts te raadplegen, want eens je de ideale ‘partners in crime’ gevonden hebt, zal je al gauw het verschil merken!

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen of wil je graag extra informatie, ook over andere verwante behandelingstechnieken? Aarzel dan zeker niet om mij te contacteren, ik help u graag verder!